Rapport: In gesprek met Haagse ondernemers
De directe en indirecte gevolgen van de coronacrisis bezorgden veel ondernemers geld- en kopzorgen. Desondanks merkten NSR (Nederlandse Schuldhulproute) en Schuldenlab070 dat het niet vanzelfsprekend is dat ondernemers bij een helpende organisatie terecht komen. Hierbij speelt zowel de vindbaarheid van hulp, als de aansluiting tussen vraag en aanbod een rol. In de lokale context van gemeente Den Haag besloten NSR en Schuldenlab070 daarom een pilot te starten. De achterliggende vraag is: helpt het om ondernemers actief te vragen hoe het met hen gaat en, waar nodig, te wijzen op hulp?
Pilot Outbound bellen naar ondernemers met een bv in Den Haag
De pilot heeft drie doelen:
- Ondernemers in Den Haag vinden, activeren en leiden naar passende hulp, indien nodig;
- Een beter beeld krijgen van de werkelijke financiële situatie van ondernemers;
- Leren van het proactief benaderen van ondernemers met een bv.
In de loop van het project is doel 2 meer naar de voorgrond getreden ten opzichte van doel 1. Niet alle ondernemers hadden dusdanige geldzorgen dat doorverwijzing nodig was en soms waren er wel (financiële) dreigingen of zorgen maar paste dit (nog) niet bij het hulpaanbod. Later gaan we hier dieper op in.
Wie hebben de pilot uitgevoerd?
NSR en Schuldenlab070 hebben de pilot bedacht en geleid. Het bellen naar ondernemers werd uitgevoerd door het belteam van Nederland Geldzorgenvrij (0800-8115). Zij hebben gesprekken gevoerd tussen januari 2022 tot april 2022. Daarna is het stokje doorgegeven aan onderzoeksbureau BTKNS vanwege aanhoudende drukte door inbound telefoontjes. BTKNS heeft in mei 2022 de andere gesprekken gevoerd en heeft ook de evaluatie en rapportage van het onderzoek gedaan.
Hoe zijn ondernemers geselecteerd?
Niet alle ondernemers in Den Haag zijn gebeld. Er waren verschillende selectiekenmerken:
- Alleen ondernemers met een bv werden gebeld. De keuze hiervoor was praktisch van aard: de (contact)gegevens van bv’s zijn openbaar beschikbaar in het KVK-register. Dit in tegenstelling tot die van zzp’ers. De uitwisseling van persoonsgegevens van zzp’ers die bekend zijn bij gemeente Den Haag of bij NSR kwam niet tot stand.
- De KVK-lijst is gereduceerd tot sectoren waarvan we verwachten dat zij een moeilijke periode achter de rug hebben. Denk aan de horeca, sport, cultuur en vervoer.
- De KVK-lijst is later gecombineerd met data van DataFuture over de NOW-steun. De gegevens van bedrijven die de NOW-steun hebben aangevraagd zijn openbaar beschikbaar. We hebben deze bronnen gecombineerd omdat we tijdens het project merkten dat ondernemers met een bv moeilijk te bereiken waren. De verwachting was dat hoe meer geldzorgen de ondernemer had, hoe meer behoefte er zou zijn aan gesprek. Het aanvragen van NOW-steun diende als indicator dat het bedrijf tijdens de coronacrisis een moeilijke periode heeft gehad. Desondanks zijn er ook een aantal ondernemers gebeld die geen NOW-steun ontvingen. Zo wordt in de cultuursector veel gewerkt met freelancers en de NOW dient in dat geval niet als een goede indicator
Hoe verliep een gesprek?
Van tevoren is er een script opgesteld voor het telefoongesprek. Het is een open script met vooral thema’s en suggesties, want het verhaal van de ondernemer is leidend. Toch waren er ook vaste elementen. Globaal genomen stelt de telefonist zich eerst voor, vraagt hoe het gaat met de onderneming en vraagt (indien passend) naar eventuele geldzorgen. Als er aanleiding en gelegenheid was, werd advies gegeven richting hulpaanbieders. Omdat de thema’s per gesprek konden verschillen, is een kwantitatieve terugkoppeling niet mogelijk. We kunnen bijvoorbeeld niet zeggen dat 40% van de gesproken ondernemers spanning ervaart over het terugbetalen van uitgestelde belasting. Wel kunnen we kwalitatief terugkoppelen door bijvoorbeeld te duiden wat een hoge belastingdruk doet met ondernemers. Hiermee leren we het perspectief van ondernemers beter te begrijpen.