Jongeren Perspectief Fonds levert duurzame resultaten op

Inzet bespaart € 10.000 per jongere

In de zomer van 2016 startte de gemeente Den Haag vanuit Schuldenlab070 de pilot Jongeren Perspectief Fonds (JPF), om jongeren tussen de 18 en 27 jaar schuldenzorgenvrij te krijgen. 53 deelnemers namen deel aan het traject. Vanwege het succes zijn in 2017 100 nieuwe jongeren ingestroomd. Adviesbureau Purpose deed in opdracht van de gemeente en de Stichting JPF uitgebreid onderzoek naar de effecten van deze innovatieve schuldenaanpak. Het volledige rapport kunt u hier lezen.

Foot met juichende jongeren

Kwetsbare doelgroep

De doelgroep van het JPF is zeer kwetsbaar. De jongeren kampen naast schulden vaak met meerdere belemmeringen, zoals een beperkt sociaal netwerk, dakloosheid, het ontbreken van inkomen, zware psychische problematiek, justitiële problemen en verslaving. Van de deelnemers aan het onderzoek had het merendeel (57%) bij aanvang van het traject geen startkwalificatie en 1 op de 3 jongeren heeft kinderen. De gemiddelde schuld per persoon was € 20.112, verdeeld over 16 schuldeisers.

Succesfactoren en aandachtsgebieden

66% van de jongeren die in 2017 of 2018 zijn gestart hebben het traject succesvol afgerond. 95% van deze jongeren heeft geen nieuwe betalingsachterstand op dit moment en 49% is niet meer bijstandsafhankelijk.17% van de deelnemers is gestopt, bijvoorbeeld vanwege een verhuizing. De overige 17% is uit beeld geraakt. De meeste jongeren maken gedurende het traject op verschillende gebieden een positieve ontwikkeling door. Zij krijgen meer zelfvertrouwen, vergroten hun sociaal netwerk en ervaren een flinke verbetering van hun psychische gezondheid. 

Opvallend is, dat jongeren met dakloosheid of justitiële problemen zelfstandiger worden en resultaat behalen bij het terugdringen van schulden, maar minder op andere fronten. Zo blijkt huisvesting een uitdaging; 30% van de dakloze jongeren heeft onderdak gevonden. Van de jongeren met (zware) verslavingsproblemen is bij 83% de problematische verslaving sterk afgenomen maar zij houden een grote kans op terugval in schulden.

Succesfactoren in het traject zijn persoonlijke coaching, waarbij handvatten worden aangereikt om het zelf te doen. Ook rust, die jongeren ervaren wanneer er geen post van deurwaarders meer op de mat valt, helpt. Dit zorgt ook voor vertrouwen in het traject, omdat ze het gevoel hebben dat er wat verbetert in hun situatie. Het wisselen van begeleider ervaren veel jongeren als vervelend; je moet opnieuw vertrouwen opbouwen. Daarnaast geeft een aantal jongeren aan dat zij betere informatie over de voorwaarden van het traject en te volgen stages of trainingen fijn zouden vinden. 

Jongeren kijken positief terug op traject

Jongeren zijn vaak opgelucht als ze mogen starten met het JPF-traject. “Ik vond het heel spannend. Ik zag het als mijn laatste redding”. Daarnaast kan het in het begin ook confronterend zijn. “De hoogte van mijn schulden was een klap in mijn gezicht”. Bij afronding geven veel jongeren aan dat ze trots zijn en het daarnaast spannend vinden om het weer zelf te doen. Zij vinden wel dat ze voldoende hebben geleerd om het zelf te doen. Jongeren kijken positief terug op traject en hun ontwikkeling. Ze zijn nu beter in staat hun financiën te regelen en om kritisch naar zichzelf te kijken en te reflecteren. Ook durven ze hulp te vragen als ze ergens zelf niet uitkomen

Kosten en besparing inzet JPF

De totale kosten voor de gemeente om jongeren te helpen, zijn ca. € 11.000,- per jongere. Hieronder vallen onder andere de kosten voor de trajectbegeleider, budgetbeheer en de voorfinanciering van het afkopen van de schuld. Inzet van JPF levert echter ca. € 21.000,- per jongere op aan besparing, wat dus neerkomt op een netto besparing van € 10.000 per jongere. De grootste besparingen op korte termijn worden gerealiseerd op het gebied van inkomen, werk en opleiding. Hoofzakelijk door besparingen op de bijstand door schooluitval en werkloosheid maar ook op gezondheidszorg en schuldhulpverlening. De besparing komt onder andere ten gunste aan de gemeente, zorgverzekeraars, woningcorporaties en schuldeisers. Op lange termijn (na het traject) zit de grootste besparing op het gebied van schulden en huisvesting. Maatschappelijke partijen die van deze aanpak profiteren, waaronder de gemeente, betalen een deel van hun besparing terug aan het fonds. Ook schuldeisers betalen een jaarlijkse kleine bijdrage aan het fonds. Zo is het fonds duurzaam.

De grootste winst is wel, dat jongeren hun toekomst weer schuldenzorgenvrij en met vertrouwen tegemoet gaan!

Het gehele onderzoeksrapport is hier te bekijken.
Meer informatie over JPF is te vinden op: https://www.jongerenperspectieffonds.nl.